تغذیه برای زنان باردار
در طول بارداری بدن با تغییرات فیزیکی و هورمونی بسیاری مواجه میشود و اینجاست که تغذیه برای زنان باردار اهمیت زیادی پیدا میکند. هر غذایی که میخورید روی سلامت خود و کودکتان اثر می گذارد.( برای اینکه مطمئن شوید از تمام موادغذایی به اندازه دریافت می کنید بایدرژیم غذایی سالم و متعادلی را رعایت کنید).
غذا، اولین منبع تغذیه کودک در شکم مادر است. بنابراین باید غذاهایی بخورید که سرشار از مواد مغذی باشند. تغذیه مناسب رشد کودک را تقویت میکند. شما به کمک یک راهنمای ساده تغذیه، مسیر خود به سمت زایمانی آسان را فراهم کنید.
اگر مواد لازم از گروه های غذایی (کربوهیدرات، پروتئین و چربی) را دریافت نکنید، بدن به خوبی کار نمیکند. هدف این است که در طول بارداری، انواع مختلفی از غذاهای سالم را بخورید. غذاهای بیارزش فرآوری شده را با غذاهای طبیعی و کم چرب جایگزین کنید. برای مثال چیپس و نوشابه هیچ ارزش غذایی ندارند. میوه تازه، سبزیجات و پروتئین های کم چرب مانند مرغ، ماهی، لوبیا یا عدس را بیشتر استفاده کنید.
این بدان معنا نیست که در طول بارداری از تمام غذاهای مورد علاقه خود پرهیز کنید (اما باید با غذاهای مغذی رژیم خود را متعادل کنید تا هیچگونه ویتامین و مواد معدنی مهمی را از دست ندهید، اضافه کردن روزانه مواد مغذی که در ادامه می آید، کمک می کند نیاز خود به مواد مغذی را در طول بارداری تامین کنید.)
در دوران بارداری مهمترین اصل خوردن خوراکیهای مغذی دارای املاح پروتئینها و ویتامینهای مورد نیاز بدن است، انواع غلات حبوبات نیز در رشد کودک بسیار موثر است. (به طور کلی رژیم غذایی این دوران مانند برنامه غذایی در حالت عادی است و تفاوتش در میزان ویتامین، مواد معدنی و مواد مغذی است) که در این دوران باید به میزان بیشتری دریافت شود.
خانمهای باردار به دلیل وضعیت خاص خود بهتر است تحت نظر پزشک رژیم غذایی ویژهای را دنبال کنند ولی با اطلاع از برخی نکات میتوانید از سلامت رژیم بارداری خود مطمئن شوید.
اگر مواد لازم از گروه های غذایی (کربوهیدرات، پروتئین و چربی) را دریافت نکنید، بدن به خوبی کار نمی کند. هدف این است که در طول بارداری انواع مختلفی از غذاهای سالم را بخورید. غذاهای بی ارزش فرآوری شده را با غذاهای طبیعی و کم چرب جایگزین کنید. برای مثال چیپس و نوشابه هیچ ارزش غذایی ندارند. میوه تازه، سبزیجات و پروتئین های کم چرب مانند مرغ، ماهی، لوبیا یا عدس را بیشتر استفاده کنید.
این بدان معنا نیست، که در طول بارداری از تمام غذاهای مورد علاقه خود پرهیز کنید اما باید با غذاهای مغذی رژیم خود را متعادل کنید تا هیچگونه ویتامین و مواد معدنی مهمی را از دست ندهید. اضافه کردن روزانه مواد مغذی که در ادامه می آید، کمک می کند نیاز خود به مواد مغذی را در طول بارداری تامین کنید.
کلسیم یک مادهی معدنی است که در ساخت و رشد استخوانهای جنین نقش مهمی دارد.( آکادمی تغذیه و رژیم غذایی آمریکا اعلام کرده است چنانچه زنان در دوران بارداری به اندازهی کافی کلسیم مصرف نکنند، کلسیم ذخیره شده در استخوانهای مادر تجزیه میشود) تا نیازهای جنین را تأمین کند. بسیاری از فرآوردههای لبنی علاوه بر کلسیم، حاوی مقدار زیادی ویتامین D نیز هستند. ویتامین D به همراه کلسیم نقش چشمگیری در شکلگیری و رشد استخوانهای جنین دارند.
بر اساس اعلام ACOG زنان باردار روزانه به ۲۷ میلیگرم آهن نیاز دارند، که دو برابر مقدار مورد نیاز سایر زنان است. بیشتر این مقدار آهن در دوران بارداری صرف خون سازی میشود، تا از این طریق اکسیژن مورد نیاز به جنین برسد. (عدم دریافت آهن کافی در دوران بارداری میتواند منجر به بروز کمخونی (آنمی) شود و کمخونی نیز باعث ایجاد احساس خستگی و افزایش عفونتها میشود).
برای جذب بهتر آهن بهتر است، در وعدههای غذایی که این مادهی معدنی در آن وجود دارد، ویتامین C نیز به همراه آن مصرف شود. بهعنوان مثال در صبحانه به همراه غلات صبحانهی غنی شده با آهن یک لیوان آب پرتقال نیز بنوشید. منابع غذایی سرشار از آهن عبارتند از گوشت قرمز، مرغ، ماهی، حبوبات و غلات غنی شده با آهن.
مطالب مرتبط:اهمیت زایمان طبیعی
مطالب مرتبط:تغذیه ورزشکاران
در دوران بارداری هدف از تغذیه، تأمین مواد مغذی مورد نیاز مادر و جنین است. برای رسیدن به این هدف باید ۵ دسته از مواد غذایی نفش پررنگی در رژیم غذایی زنان باردار داشته باشد. این ۵ دسته شامل میوهها، سبزیجات، پروتئینهای بدون چربی یا کمچربی، غلات کامل و لبنیات است.( بهتر است نیمی از بشقاب زنان را میوهها و سبزیجات، یکچهارم آن را پروتئینهای کمچربی و یکچهارم باقیمانده را غلات کامل و فرآوردههایش تشکیل دهد).
همچنین توصیه میشود در هر وعدهی غذایی یکی از فرآوردههای لبنی نیز مصرف شود:
مصرف روزانه ۳ تا ۴ وعده لبنیات جهت تغذیه برای زنان باردار توصیه میشود. (فرآوردههایی مانند شیر، ماست و پنیرهای کمچرب و کمنمک گزینههای خوبی هستند. این مواد غذایی منابع خوبی برای تأمین کلسیم، پروتئین و ویتامین D مورد نیاز زنان باردار هستن).با وجود داشتن رژیم غذایی سالم در دوران بارداری ممکن است باز هم برخی عناصر و ویتامینها از طریق غذاها تأمین نشود. آهن و اسید فولیک از این دسته مواد هستند که ممکن است، به شکل مکملهایی برای زنان باردار تجویز شوند.
ماهی منبع مناسبی برای تأمین پروتئین درتغذیه برای زنان باردار است. ماهیهای سالمون و ساردین علاوه بر داشتن پروتئین بالا، حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ نیز هستند. (این اسیدهای چرب به سلامت قلب کمک میکنند. خوردن هفتهای ۳۵۰ گرم ماهی پخته شده و فرآوردههای دریایی برای زنان باردار بیخطر است). البته برخی ماهیها مانند ماهی تون باله دراز با داشتن مقدار بالای جیوه نباید بیش از ۱۷۵ گرم در هفته مصرف شوند. جیوه فلزی سنگین است که میتواند روند رشد مغزی جنین را با اختلال مواجه کند.
زنان باردار میتوانند عفونت (توکسوپلاسموز) را به جنین خود منتقل کنند. ممکن است ، این عفونت موجب مشکلاتی از قبیل نابینایی و معلولیتهای ذهنی برای نوزاد شود. برای جلوگیری از این مشکلات ، توصیه میشود مادر از مصرف گوشتهای (قرمز و سفید) خام یا نیم پز خودداری کند. این ممنوعیت شامل ماهی و فرآوردههای آن مانند سوشی نیز میشود
مشاوره با پزشک متخصص لزوم داشتن یک رژیم غذایی سالم مختص به شماست و مصرف مواد غذایی بدون نظر پزشک در این دوران ممکن است سلامت مادر وجنین را به خطر بیاندازد. امیدواریم که در این مقاله با مهمترین اصول تغذیه برای زنان باردار آشنا شده باشید. سوالات خود را در انتهای همین صفحه بپرسید.