در این مقاله قصد داریم به اهمیت مراقبت های بهداشتی اولیه بپردازیم
بیماران معمولاً از متخصصانی مانند پزشک مراقبت‌های بهداشتی اولیه ( پزشک عمومی یا پزشک خانواده )، دستیار پزشک، پزشک پرستار ( پزشک پرستار بزرگسالان، پرستار،پزشک پرستار خانواده، یا یک پزشک پرستار کودک ) برای مراقبت‌های اولیه کمک می‌گیرند. در بعضی از مناطق، چنین حرفه ای ممکن است یک پرستار، یک داروساز، یک متخصص بالینی (مانند مناطقی از آفریقا) یا یک آیورودا یا یک متخصص طب سنتی (مانند مناطقی از آسیا) باشد. بسته به ماهیت وضعیت بهداشتی، بیماران ممکن است برای مراقبت‌های ثانویه یا عالی ارجاع شوند.
پیشینه مراقبت‌های اولیه
سازمان بهداشت جهانی ویژگی‌های ارائه مراقبت‌های اولیه و ضروری به عنوان جزء جدایی ناپذیر از فراگیر مراقبت‌های بهداشتی اولیه را اعلام کرد. همچنین مراقبت‌های اولیه را به عنوان استراتژی اصلی برای جلو گیری از بیماری مزمن در نظر گرفته است.
مراقبت‌های اولیه شامل گسترده ترین دامنه مراقبت‌های بهداشتی است. مراقبت‌های اولیه باید در تمام سنین بیماران، بیماران از تمام قشر‌های اقتصادی و جغرافیایی، بیمارانی که بدنبال حفظ سلامت مطلوب هستند و بیمارانی که دارای انواع مشکلات حاد و مزمن جسمی، روانی و اجتماعی هستند، از جمله چندین بیماری مزمن باید انجام بگیرد.
در نتیجه، یک پزشک مراقبت‌های اولیه باید دانش گسترده ای در بسیاری از زمینه‌ها داشته باشد. استمرار یکی از خصوصیات اصلی مراقبت‌های اولیه است. زیرا بیماران معمولاً ترجیح می‌دهند برای معاینه‌های معمول و مراقبت‌های پیشگیرانه، آموزش بهداشت، و هر بار که نیاز به مشاوره اولیه در مورد یک مشکل جدید بهداشتی دارند با یک پزشک مشورت کنند.
طبقه بندی بین المللی مراقبت‌های بهداشتی اولیه (ICPC) یک ابزار استاندارد برای درک و تجزیه و تحلیل اطلاعات در مورد دلیل مراجعه بیمار است. بیماری‌های مزمن شایع که معمولاً در مراقبت‌های اولیه درمان می‌شوند می‌توانند شامل مواردی مانند: فشار خون بالا، آنژین، دیابت، آسم، COPD، افسردگی و اضطراب، کمر درد و آرتروز یا اختلال عملکرد تیروئید باشند. مراقبت‌های اولیه همچنین شامل بسیاری از خدمات اساسی بهداشت مادر و کودک، مانند تنظیم خانواده و واکسیناسیون است.
به دلیل پیری جمعیت جهانی و با افزایش تعداد افراد مسن که در معرض خطر بیماری‌های غیر واگیر مزمن هستند، تقاضا برای مراقبت‌های اولیه و پزشک مراقبت‌های اولیه روز به روز در سراسر جهان رو به افزایش و توسعه است.
مراقبت‌های بهداشتی اولیه در کشور
بودجه مربوط به مراقبت‌های اولیه در کشورهای مختلف بسیار متفاوت است: مالیات عمومی، سیستم‌های بیمه ملی، بیمه خصوصی و پرداخت مستقیم توسط بیماران، همگی در پرداخت هزینه‌های مراقبت‌های اولیه تاثیر گذار است. سیستم پرداخت برای پزشکان مراقبت‌های اولیه نیز متفاوت است.
برخی از آن‌ها با پرداخت هزینه خدمات حق والزحمه خود را دریافت می‌کنند. برخی دیگر از طریق سرانه برای لیستی از بیماران ثبت شده حق درمان خود را دریافت می‌کنند.
در ادامه قصد داریم توضیح دهیم که هر کشور چگونه در زمینه مراقبت‌های بهداشتی اولیه در حال فعالیت است. کشورهای توسعه یافته مثل کانادا، آمریکا و دیگر کشورهای اروپایی به خوبی در این زمینه فعالیت کرده اند. به عنوان مثال در کانادا، دسترسی به تمامی خدمات بهداشتی، درمانی که مراقبت‌های اولیه هم جزئی از آن است از طریق قانون بهداشت کانادا برای همه شهروندان تضمین شده است.
مراقبت‌های بهداشتی اولیه در هنگ کنگ
خط مشی 2016 دولت منطقه ویژه اداری هنگ کنگ، تقویت توسعه مراقبت‌های بهداشتی اولیه و ایجاد پایگاه داده الکترونیکی “راهنمای مراقبت‌های اولیه” است. این کار برای تسهیل مشاوره عمومی انجام می‌شود. وزارت بهداشت پروفایل مرجع برای مراقبت‌های پیشگیرانه از برخی بیماری‌های مزمن ایجاد کرد.
در سال 2017، خط مشی پیشنهادی ایجاد یک کمیته راهبری توسعه مراقبت‌های بهداشتی اولیه برای بررسی جامع برنامه ریزی خدمات مراقبت‌های بهداشتی اولیه و ارائه خدمات پزشکی جامعه از طریق همکاری‌های پزشکی و اجتماعی منطقه ای بوده است.
این کمیته برای خط مشی 2018، ایجاد اولین مرکز بهداشت منطقه و پیشنهاد ایجاد مرکز منطقه در مناطق دیگر را پیشنهاد کرد.
اداره غذا و بهداشت هنگ کنگ دفتر مراقبت‌های اولیه را در اول مارس 2019 برای نظارت بر توسعه خدمات مراقبت‌های بهداشتی اولیه تأسیس کرد. در روند توسعه مراکز بهداشتی درمانی مناطق، ایستگاه‌های بهداشتی منطقه ای در مناطق مختلف به عنوان واحدهای انتقالی که خدمات عمومی را در اختیار مردم قرار می‌دهند، ایجاد شد.
مراقبت‌های بهداشتی اولیه در لهستان
مراقبت‌های اولیه (Podstawowa Opieka Zdrowotna) یک عنصر اساسی در سیستم مراقبت‌های بهداشتی در لهستان است. واحد مراقبت‌های اولیه(اسم گذشته: مرکز بهداشتی درمانی) یک نهاد پزشکی است که مراقبت‌های کاملی را برای افرادی که اعلام آمادگی کرده اند را به پزشک یا پزشک خانواده ای که مجوز مراقبت‌های اولیه دارد متصل می‌کند.
در این مرکز برای پزشکان یک لیست در نظر می‌گیرند که تعداد محدودی را به این خانواده‌ها متصل می‌کنند. این به معنای درمان و پیشگیری از بیماری ها، توان بخشی و همچنین قضاوت در مورد وضعیت بهداشت است. برای اینکه یک مرکز مراقبت‌های بهداشتی به یک ارائه دهنده مراقبت‌های اولیه تبدیل شود، باید دارای مشتریان و پزشکان مورد نیاز باشد.
از سال 2007، فقط پزشکان عمومی، پزشکان خانواده و پزشکانی که قبلاً از 2007 حق ایجاد لیست را داشته و فعال بوده‌اند می‌توانند پزشکانی باشند که لیست‌های مراقبت‌های اولیه فعال داشته باشند.
پیشنهادهای فعلی وزارت بهداشت لهستان، اعطای حق ایجاد لیست فعال به متخصصان داخلی و کودکان بدون تجربه کار در مراقبت‌های اولیه، با انتقاد شدید از همه سازمان‌های پزشکی خانواده روبرو شده است.
مراقبت‌های بهداشتی اولیه در روسیه
مراقبت‌های بهداشتی اولیه در فدراسیون روسیه رایگان است. مراقبت‌های اولیه به عنوان بخشی از برنامه‌های بیمه درمانی اجباری سرزمینی در نظر گرفته شده است.
مراقبت‌های بهداشتی اولیه شامل اقدامات پیشگیری، تشخیص، درمان بیماری‌ها و شرایط، توانبخشی پزشکی، نظارت بر روند بارداری، شکل گیری سبک زندگی سالم، از جمله کاهش سطح عوامل خطر بیماری‌ها و آموزش بهداشت است. مراقبت‌های بهداشتی اولیه به صورت سرپایی و در بستری، به صورت برنامه ریزی شده و اضطراری به شهروندان ارائه می‌شود. انواع مراقبت‌های بهداشتی اولیه:
- مراقبت‌های بهداشتی اولیه
- مراقبت‌های اولیه پزشکی
- مراقبت‌های بهداشتی اولیه اولیه
- مراقبت‌های بهداشتی اولیه پیش پزشکی توسط پیراپزشکان، متخصصان زنان و زایمان و سایر پزشکی با تحصیلات پزشکی متوسطه ارائه می‌شود.
مراقبت‌های بهداشتی اولیه توسط پزشکان عمومی، پزشکان عمومی منطقه، متخصصان اطفال، متخصصان اطفال عمومی منطقه و پزشکان عمومی (پزشکان خانواده) ارائه می‌شود. مراقبت‌های بهداشتی اولیه توسط پزشکان متخصص از جمله متخصصان پزشکی از سازمان‌های پزشکی نیز ارائه می‌شود که مراقبت‌های پزشکی تخصصی با تکنولوژی بالا را ارائه می‌دهند.
مراقبت‌های بهداشتی اولیه در ایران
ایران در زمینه مراقبت‌های اولیه بعد از انقلاب اسلامی اقدامات زیادی انجام داده است. اما اولین اقدامات جهت مراقبت‌های اولیه در دوره امیر کبیر در سلسه قاجار انجام شد.
امیر کبیر با دانشی که توسط دانشجویان تحصیل کرده در خارج به دست آورده بود. فهمید برای کاهش هزینه‌های دولت و جلوگیری در مرگ و میر نوزادان بهترین راه واکسیناسیون است.
بعد از انقلاب واکسیناسون با دقت در مراکز بهداشت در سراسر ایران در حال انجام شدن است. این واکسناسیون باعث شده بیماری‌هایی مثل فلج اطفال یا آبله در ایران ریشه کن شود یا کمتر کسی دچار این بیماری شود. این در حالی است که در بعضی از کشور این بیماری‌های افراد زیادی را آلوده می‌کنند.
وزارت بهداشت در سالیان اخیر اقدامات جدیدی برای مراقبت‌های اولیه در خانواده‌ها انجام داده است. با توجه به پیشنهادات هر خانواده ایرانی با یک پزشک در ارتباط است. این باعث می‌شود که مردم در سنین بالا دچار بیماری‌های مزمن غیر واگیر دار نشوند.
مراقبت‌های بهداشتی اولیه در بریتانیا (پادشاهی متحده)
در بریتانیا، بیماران می‌توانند از طریق اقدامات عمومی محلی، داروخانه‌های عمومی، بینایی سنجی، جراحی دندان و ارائه دهندگان مراقبت‌های شنوایی در جامعه به خدمات مراقبت‌های اولیه دسترسی پیدا کنند.
خدمات معمولاً بصورت رایگان از طریق سرویس بهداشت ملی ارائه می‌شود. در انگلیس، برخلاف بسیاری از کشورهای دیگر، بیماران به طور معمول دسترسی مستقیمی به مشاوران بیمارستان ندارند و پزشک عمومی دسترسی به مراقبت‌های ثانویه را کنترل می‌کند. از این رو آن‌ها را به عنوان “دروازه بان” یاد می‌کنند.
طبق نظر کارشناسان بریتانیایی این روش درمانی و بهداشتی بریتانیا رو به زوال است و باید برای این موضوع مسئولان و سیاست مداران هر چه سریع تر تصمیم درستی بگیرند.
استراتژی‌های ایالات متحده برای رفع کمبود مراقبت‌های اولیه
گزارش سال 2009 موسسه بهداشتی نیوانگلند تعیین کرد که افزایش تقاضا برای مراقبت‌های بهداشتی اولیه توسط بیماران مسن و بیمار و کاهش عرضه پزشکان مراقبت‌های اولیه منجر به ایجاد بحران در مراقبت‌های اولیه شده است. این تحقیق مجموعه ای از نوآوری‌ها را شناسایی کرده است که می‌تواند کیفیت، کارایی و اثربخشی مراقبت‌های اولیه را در ایالات متحده افزایش دهد.
ایالات متحده برای این موضوع استراتژی خاصی را در نظر گرفت. قانون مراقبت مقرون به صرفه برای حمایت از بیمار شامل مواردی برای افزایش ظرفیت مراقبت‌های اولیه است. این مقررات به سمت فارغ التحصیلان دانشکده پزشکی شامل اصلاح پرداخت، برنامه‌های وام دانشجویی و افزایش موقعیت اقامت مراقبت‌های اولیه است.
پیش بینی شده است تقاضای مردم برای خدمات مراقبت‌های اولیه رو به افزایش باشد. طبق گفته مسئولان آمریکا با استفاده از مدل‌های جدید ارائه مراقبت از بیمار که شامل پزشکان همگام با دستیاران پزشک و پزشکان پرستار است، می‌توان تقاضا برای خدمات مراقبت‌های اولیه در آینده را تأمین کرد.
