دراین مقاله قصد داریم بفهمیم کبد چرب چیست؟ و در ادامه به راههای درمان علائم کبد چرب میپردازیم
کبدچرب چیست؟
کبد همیشه مقداری چربی در خود دارد. زمانی ما دچار بیماری کبد چرب یا استئاتوز کبدی میشویم که مقدار چربی داخل بدن ما از حد نرمال بیشتر شده باشد. زمانی که کبد ما انباشته از چربی شده باشد دیگر نمیتواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد.
وظیفه کبد این است که تمامی مواد غذایی که مصرف می کنیم را بررسی کند. کبد مواد مضر را از بدن خارج میکند و املاحی مثل آهن را جذب میکند.
بیماری کبد چرب به دو گروه افراد تقسیم میشود. گروه اول، افرادی هستند که الکل مصرف نمیکنند و دچار بیماری کبد چرب شدهاند. به این افراد به اصطلاح (NAFLD) گفته میشود. گروه دوم، افرادی هستند که بیماری کبد چرب دارند و الکل مصرف میکنند. به این افراد به اصطلاح (AFLD) گفته میشود.
در ایران به خاطر ممنوعیت مصرف نوشیدن الکلی چه از نظر دینی و چه قانونی افراد کمی هستند که به بیماری گروه دوم دچار باشند. متاسفانه اما افرادی که کبد چرب نوع اول را دارند بسیار زیاد شده است. طبق آمار تعداد افرادی که دچار این بیماری شدهاند 20 تا 40 درصد افزایش پیدا کردهاند. ما باید درمان کبد چرب را از همین الان شروع کنیم تا دیر نشده.
این بیماری خاموش است. این بیماری معمولاً هیچ علائمی ندارد. این بیماری معمولاً در صورت انجام آزمایشهایی که به خاطر بیماریهای دیگر انجام میدهیم به طور غیر ارادی آشکار میشود. ما با آزمایشانی مانند تصویربرداری، سونوگرافی شکم، سی تی اسکن یا MRI ما متوجه این بیماری میشویم.
این بیماری، به بیماریهای دیگری مثل دیابت، چربی خون و مشکلات قلبی ارتباط نزدیکی دارد. اگر شما دچار کبد چرب شده باشید و آن را درمان نکنید، به احتمال بسیار زیاد دچار این بیماریها هم میشوید.
چرا نوع و گروه بیماری کبد چرب مهم است؟
علت این که نوع بیماری مهم است احتمال آسیب به سلولهای کبد است. افرادی که دچار بیماری کبد چرب از نوع یک میشوند دچار التهاب کبد نمیشوند. افرادی که دچار کبد چرب نوع دوم هستند به کبد خود آسیب زدهاند. این افراد با مصرف الکلی که داشتهاند باعث التهاب کبد خود شدهاند. احتمال این که این افراد دچار سرطان کبد شوند بسیار بالا است.
خوشبختانه در ایران به خاطر ممنوعیتهایی که وجود دارد حدود 3 تا 7 درصد بیماران، دچار کبد چرب نوع دوم هستند. نکته دومی که در نوع بیماری وجود دارد.
افرادی که دچار کبد چرب نوع یک هستند با هزینه بسیار پایین تر درمان میشوند. همچنین این افراد لازم نیست از درمانهای تهاجمی مثل عمل استفاده کنند. این افراد کافی است برای درمان کبد چرب خود رژیم غذایی خود را تغییر دهند.
چطور کبد را سالم نگه داریم؟
اگر برای شما کبد چرب تشخیص داده است. شما باید اقداماتی انجام دهید که از آسیبهای بیشتر به کبد جلوگیری کنید. ما در این قسمت به چند مورد اشاره میکنیم:
- قدم اول این است که مصرف الکل پرهیز کنید. الکل دشمن اصلی کبد است. شما با مصرف الکل باعث میشوید که صدمات جبران ناپذیری به کبد شما وارد شود.
- از غذاها، داروهای صنعتی یا گیاهی که مصرف میکنید لیستی درست کنید. تمامی موادی غذایی یا دارویی که باعث آسیب به کبد میشود را شناسایی کنید. شما باید این موارد غذایی را از لیست غذایی خود حذف کنید. به عنوان مثال استامینوفن به کبد صدمه میزند. شما نباید از این دارو استفاده کنید.
- شما باید از واکسن استفاده کنید. شما باید از ویتامینهای A و B استفاده کنید. شما باید کبد خود را در برابر ویروس ها، هپاتیت و… محافظت کنید.
- اگر دچار بیماری سیروز شدید. دائما تست سرطان کبد بدهید. سیروز، نوعی بیماری کبد چربی است که افرادی که الکل مصرف میکنند دچار آن میشوند.
چه دارویی برای درمان کبد چرب باید مصرف کنم؟
متاسفانه تا به حال هیچ دارویی ساخته نشده است که باعث درمان کبد چرب بشود. طبق تحقیقاتی که انجام شده است. شما میتوانید از انتی اکسیدانها استفاده کنید. این دارو هم تا به حال توسط جوامع پزشکی تایید نشده است. ممکن است این ماده به مرور باعث آسیب به کبد یا قسمت دیگر بدن بشود.
موثرترین را درمان کبد چرب چیست؟
موثرترین روش درمان در بیماری کبد چرب دارو نیست. شما باید سبک زندگی خودرا تغییر دهید. خبر بد این است که شما در صورت رعایت و بهبود، این بهبودی پایدار نیست. شما ممکن است بعد از معالجه در صورت رعایت نکردن دوباره دچار این بیماری بشوید. ما در این قسمت به بعضی از مواردی که باید رعایت کنید اشاره میکنیم.
- گام اول، لاغری: با کاهش 5 درصدی وزن خود میتوانید التهاب کبد خود را بهبود ببخشید. شما اگر 7 تا 10 درصد وزن خود را کاهش دهید به احتمال بسیار زیاد میتوانید کبد چرب خود را بهبود بخشید. شما باید بدانید که نباید خیلی سریع این کاهش وزن صورت بگیرد. شما باید هدف 2 تا 4 کیلو در هفته را داشته باشید. کاهش وزن شدید باعث ضربه به کبد میشود.
- گام دوم، ورزش هوازی: بهترین ورزشی که باعث درمان کبد چرب میشود، ورزشهای هوازی هستند. این ورزشها باعث چربی سوزی میشوند، و کبد چرب شما را درمان میکنند.
- گام سوم، رژیم غذایی: شما باید از رژیم غذایی که کمترین چربی را دارند استفاده کنید. شما باید از غذاهای مدیریترانه ای و سنتی خودمان استفاده کنید. غذاهای سنتیمان و مدیترانه حاوی میوهها، سبزیجات، غلات سبوس دار، حبوبات، آجیل، جایگزینی کره با روغن زیتون است. شما باید مصرف گوشت قرمز خود را کاهش دهید. با این رژیم غذایی ساده بیماری شما درمان میشود.
- گام چهارم، مصرف قهوه یا چای: تا به حال اثبات نشده است که قهوه تاثیر گذار است. طی تحقیقاتی که انجام شده است، قهوه باعث میشود شما دچار التهاب کلیه نشوید. طی تحقیقات مصرف دو لیوان قهوه یا چای باعث جلوگیری از بسیاری از بیماریهای کبدی میشود.