اثر گذاری دارو برای هر فرد متفاوت است، زیرا این دارو با دارو یا غذای دیگری که فرد مصرف میکند ممکن است تداخل کند. انواع تداخلها وجود دارد تداخل دارویی زمانی است که داروها بر روی هم اثر مثبت یا منفی میگذارند. همچنین تداخل غذا با دارو هم داریم.
تداخل غذایی وضعیتی است که در آن ماده ای روی فعالیت دارو تأثیر میگذارد ، یعنی اثرات آن کم یا زیاد میشود یا اثر جدیدی ایجاد میکند که هیچ یک به تنهایی تولید نمی شود.
این فعل و انفعالات ممکن است در اثر سو استفاده تصادفی یا به دلیل کمبود دانش در مورد مواد موثر موجود در مواد مربوطه رخ دهد. در مورد تداخلات غذایی و دارویی ، پزشکان و داروسازان تشخیص میدهند که برخی از غذاها و داروها ، اگر به طور همزمان مصرف شوند ، میتوانند توانایی بدن در استفاده از یک ماده غذایی یا داروی خاص را تغییر دهند ، یا عوارض جانبی جدی ایجاد کنند.
تداخل دارویی چیست؟
تداخل دارویی قابل توجه بالینی ، که آسیب بالقوه ای برای بیمار دارند ، ممکن است در اثر تغییر در خواص دارویی ، فارماکوکینتیکی یا فارماکودینامیکی ایجاد شود.
بعضی از آنها ممکن است به سود بیماران سود بیمار باشند، اما معمولاً تداخل دارویی – غذایی منجر به عوارض جانبی دارو میشود. بنابراین توصیه میشود بیماران برای دستیابی به حداکثر منافع با حداقل تداخلات غذایی و دارویی ، از دستورالعملهای پزشک پیروی کنند.
اطلاعات مربوط به تداخل غذا و دارو همیشه به راحتی در دسترس نیست. تعیین دقیق اثرات مواد غذایی و مواد مغذی بر روی یک داروی خاص یک مشکل دشوار و پیچیده است.
اثرات غذا بر مصرف دارو
جذب دارو : غذا یا مواد مغذی موجود در معده یا روده ممکن است باعث شوند که دارو با تأخیر در هضم شود. داروها ممکن است به مواد معدنی موجود در غذا یا به ذرات غذا چسبیدن و موجب شوند جذب دارو کاهش یابد. در موارد دیگر ، غذا ممکن است باعث جذب دارو شود.
دفع دارو : مواد غذایی و مواد مغذی ممکن است در تغییر میزان جذب و دفع داروها از کلیه تأثیرگذار باشند.
اقدامات دیگر : برخی از اجزای غذایی میتوانند منجر به افزایش یا تقابل اثرات برخی داروها شوند. برخی از نمونههای مواد غذایی و مواد تشکیل دهنده موجود در غذا عبارتند از: ویتامینها ، مواد معدنی ، چربی ، پروتئینها ، کافئین یا الکل.
اثرات داروها بر روی غذا و تغذیه
جذب مواد مغذی : برخی از داروها ممکن است باعث افزایش ، کاهش یا جلوگیری از جذب مواد مغذی در روده شوند.
تجزیه مواد مغذی : داروها ممکن است متابولیسم برخی مواد مغذی را تسریع کنند و در نتیجه نیازهای غذایی آن ماده غذایی خاص بیشتر شود.
دفع مواد مغذی : داروها میتوانند دفع ادرار از مواد مغذی را کم یا زیاد کنند.
اداره غذا و داروی ایالات متحده FDA در حال تهیه پیش نویس راهنمای ارزیابی اثرات مواد غذایی بر داروها است. اداره غذا و دارو بعد از این که اطلاعات کامل شد، این اطلاعات را در اختیار شرکتهای دارویی آمریکایی میگذارد.
برای بیماران ، این فعل و انفعالات به طور بالقوه میتواند منجر به افزایش یا کاهش جذب و اثربخشی دارو شود. شدت و دفعات عوارض جانبی نیز میتواند تحت تأثیر غذا قرار گیرد.
آزمایشهای اثر غذایی به خوبی انجام شده میتواند نحوه ، زمان و دلیل مصرف داروها را با غذا به شما اطلاع دهد. به طور كلی ، FDA در این پیش نویس راهنما توصیه كرده است كه شركتها قبل از آزمایشات برای همه نهادهای شیمیایی جدید (داروهای جدید) قبل از هر آزمایشی مطالعات تأثیر مواد غذایی را انجام دهند.
تأثیر مواد غذایی و اثر گذاری داروها
در این قسمت به بررسی مواد غدایی و داروها میپردازیم که هر کدام چه تأثیر بر جذب و تأثیر گذاری داروها دارند.
آب میوه ها
در میان تمام آب میوهها ، آب میوه انگور تقریباً با انواع داروها ارتباط متقابل دارد. آب انگور بر روی متابولسیم بدن تأثیر میگذارد و همچنین توانایی کبد را بر جذب مواد تأثیر میگذارد.
گزارشهای زیادی تداخلات دارویی با آب انگور گزارش شده است. آب انگور با تأثیری کخ بر راوهایی مانند فلدپین ، میدازولام ، سیكلوسپورین میگذارد موجب میشود که غلظت آنها تغییر کند و به غلظت آنها را بالاتر از سطح سمی افزایش میدهد.
علاوه بر این ، به کاربران توصیه میشود از مصرف آب میوه انگور طی 1-2 ساعت بعد از مصرف داروهای ضدتشنج خودداری کنند.
فروانوكومارین و بیوفلاونوئیدهای فعال موجود در آب انگور با مواد تشکیل دهنده اینداروها تداخل دارند. در صورت بلع همزمان ، میتوانند فكسوفنادین را كاهش دهند. این هم زیستی موجب میشود که بدن مواد معدنی مثل کلسیم را نتواند جذب کند.
مونوآمینین اکسیدازها
مونوآمینین اکسیدازها در زمینه ضد افسردگی مورد استفاده قرار میگیرند. نگرانی اصلی که در مورد این دارو وجود دارد تداخل با غذاهایی است که اوی تیرامین هستند مثل (پنیر ، انگور قرمز ، موز ، ماست ، خمیر میگو). بلع همزمان این ئاروها با این غذاها مشکل فشار خون را برای بیمار ایجاد میکند.
داروهای ضد فشار خون
بیمارانی که از داروهای ضد فشار خون استفاده میکنند از رژیمهای غذایی همزمان که در آن خوردن سدیم محدود شده است استفاده میکنند. اگر این افراد این دارو را با غذای غنی از پروتئین مصرف شود ، سطح سرمی پروپرانولول افزایش مییابد. تغییر در رژیم غذایی از کربوهیدرات زیاد و پروتئین کم به کربوهیدرات کم و پروتئین بالا ممکن است منجر به افزایش ترشحات دهانی شود. سیگار کشیدن با افزایش متابولیسم ممکن است سطح پلاسما این افراد را کاهش دهد.
آنتی بیوتیک ها
آنتی بیوتیکها در علم پزشکی به طور گسترده تجویز میشوند. بسیاری از آنها باعث تداخل دارویی میشوند یا در معرض تداخلهایی قرار میگیرند که ممکن است از کارایی ضد عفونی آنها بکاهد یا از اثرات سمی داشته باشند. مصرف غذا میتواند بر اثر بخشی یک آنتی بیوتیک تأثیر بگذارد.
شما باید از مصرف همزمان آنتی بیوتیکها با محصولات شیر، که منابع غنی از یونهای دو ظرفیتی هستند ، مانند کلسیم و منیزیم به جد خودداری کنید. این مواد با آنتی بیوتیکها ترکیب شده و از جذب آنها جلوگیری میکند.
عوارض جانبی داروها و سایر داروها
تغییرات چشایی و بویایی : بعضی از داروها ممکن است توانایی فرد در چشیدن و بوییدن غذاهای خاص را تغییر دهند. مصرف غذا ممکن است به دلیل تغییر حس چشایی ، کاهش قدرت چشایی یا طعم نامطلوب تحت تأثیر قرار گیرد.
اثرات دستگاه گوارش: برخی از داروها میتوانند باعث تحریک دستگاه گوارش شوند که شامل ناراحتی معده ، حالت تهوع ، استفراغ ، اسهال ، یبوست ، زخم و خونریزی معده است. برخی از داروها ممکن است اسیدیته معده را تغییر داده و به سطوح مخاطی آسیب برسانند که منجر به کاهش جذب مواد مغذی میشود.
مسمومیت اعضای بدن : از آنجا که بسیاری از داروها باید هنگام دفع از طریق کبد و کلیه منتقل شوند ، سمیت کبدی (آسیب کبدی) و سمیت کلیوی (آسیب کلیه) نگران کننده اصلی است.
اثرات متابولیکی : برخی از داروها ممکن است با تحریک تولید گلوکز یا جلوگیری ازجذب آن ، روی سطح گلوکز خون تأثیر بگذارند. داروهای دیگر ممکن است ترشح انسولین را کاهش دهند و حساسیت انسولین را کاهش دهند و یا ترشح انسولین را از خون افزایش دهند.
این ممکن است منجر به شرایطی شود که به عنوان هایپرگلیسمی (گلوکز خون بالا) ، افت قند خون (قند خون پایین) یا دیابت شناخته میشوند. سایر داروها ممکن است منجر به سطح غیر طبیعی چربی ، افزایش کلسترول یا تری گلیسیرید شوند.